Δύο εκθέσεις – αφιερώματα σε ένα σημαντικό ζευγάρι δημιουργών με πολύπλευρη καλλιτεχνική δράση, τον Πάρι και τη Μερόπη Πρέκα, εγκαινιάζονται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα την Τρίτη 14 Νοεμβρίου 2017. Οι εκθέσεις, που θα απλωθούν σε δύο ορόφους του Τελλογλείου, έχουν τίτλο «Πάρις Πρέκας και Μερόπη Πρέκα: δύο δημιουργοί, δύο κόσμοι».
«Η συνύπαρξη στον ίδιο μουσειακό χώρο ενός καλλιτεχνικού ζευγαριού με τόσο διαφορετικό εικαστικό ύφος αποτέλεσε μια ευχάριστη πρόκληση», τονίζει η γενική γραμματέας του Δ.Σ. Τελλογλείου, καθηγήτρια του ΑΠΘ Αλεξάνδρα Γουλάκη – Βουτυρά, που έχει τη γενική ευθύνη των εκθέσεων. «Τα κοινά βιώματα, η παράλληλη πορεία στη ζωή και την τέχνη ώθησαν τους δύο δημιουργούς σε δύο διακριτούς δρόμους καλλιτεχνικής έκφρασης, που ωστόσο φέρουν την προσωπική τους σφραγίδα», προσθέτει.
Ο Πάρις Πρέκας (1926 – 1999) υπήρξε από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της μεταπολεμικής γενιάς Ελλήνων ζωγράφων. Καλλιτέχνης με πολύπλευρο ταλέντο και διάθεση για πειραματισμούς, ξεκίνησε με αφετηρία τη ζωγραφική (ακουαρέλες, ελαιογραφίες) για να στραφεί στη γλυπτική (μέταλλο, πηλός, μάρμαρο, ξύλο), την κοσμηματογραφία, την αρχιτεκτονική διακόσμηση. Εμπνεύστηκε από την ελληνική αρχαιότητα, τη λογοτεχνία (Γ. Σεφέρης), την πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα.
Στο Τελλόγλειο, στον εκθεσιακό χώρο του ισογείου, θα παρουσιαστούν περισσότερα από εκατό έργα του Πρέκα (ζωγραφικά, γλυπτά, κοσμήματα και έπιπλα), αντιπροσωπευτικά των βασικών σταθμών της καλλιτεχνικής του διαδρομής. Κάποια από αυτά παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό: έργα εμπνευσμένα από το Τείχος του Βερολίνου, καθώς και τα γεγονότα της 17ης Νοεμβρίου 1973, που απεικονίζουν την είσοδο του τανκ στο Πολυτεχνείο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα έργα του με θέμα το Δράμα της Κύπρου. «Η εικαστική γλώσσα είναι όπλο και δύναμη-γιατί η εικόνα δεν σβήνει ποτέ από την ψυχή και το μυαλό κι έχει την εν δυνάμει ικανότητα να αναγεννά την ελπίδα για τη νίκη του δικαίου», έγραφε ο Πάρις Πρέκας.
Τα Άλογα, εμπνευσμένα από την αρχαία ελληνική τέχνη αναδεικνύονται από τον δημιουργό σε διαχρονικά σύμβολα ηρωισμού και οι Ίκαροι σε σύμβολα ελευθερίας και φυγής λίγο πριν την πτώση. Μαζί με τις Μάσκες, τις Ζώνες αγνότητας και τη Διαπόμπευση φιλοτεχνήθηκαν από τον Πρέκα την περίοδο της Χούντας ως προσπάθεια διεξόδου και καταγραφής της ζοφερής πραγματικότητας.
Αγαπημένο του θέμα υπήρξε η θάλασσα. Απέδωσε το τοπίο της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Σαντορίνης σε μια σειρά ακουαρέλες, ενώ για τα Τάνκερ, σκουριασμένα σύμβολα της πετρελαϊκής κρίσης, παροπλισμένα στο λιμάνι της Ιτέας, χρησιμοποίησε έντονα χρώματα (μαύρο, κόκκινο, ώχρα, γαλάζιο).
Στα όψιμα έργα του εντάσσονται οι Ήρωες του Riace, που εμπνεύστηκε με αφορμή την ανέλκυση από το βυθό του Ιονίου πελάγους, στα ανοιχτά της Καλαβρίας, δύο χάλκινων ανδρικών αγαλμάτων, τα οποία αποδόθηκαν στον Φειδία.
Ένα μεγάλων διαστάσεων ηλιακό ρολόι, κοσμήματα, έπιπλα από μέταλλο, ξύλο και δέρμα, φτιαγμένα όλα από τον Πρέκα, συμπληρώνουν την έκθεση.
Παράλληλα με την έκθεση του Πάρι Πρέκα, στον πρώτο όροφο του Τελλογλείου θα παρουσιαστεί η πορεία της συζύγου του, ζωγράφου Μερόπης Πρέκα με περισσότερες από 40 δημιουργίες της: υαλογραφίες (βιτρό) και ζωγραφικά έργα. Στον χώρο θα ζωντανέψει το εργαστήριο της καλλιτέχνιδας, με τον πάγκο εργασίας, αντικείμενα και εργαλεία της δημιουργικής της καθημερινότητας.
Μαγεμένη από τα χρωματιστά-φυσητά γυαλιά, η Μερόπη Πρέκα επιδόθηκε στην τέχνη της υαλογραφίας. Η αίσθηση της κίνησης που δίνει το φως, οι πολύχρωμες σκιές στους τοίχους, δίνουν στο έργο της μια υπόσταση μοναδική. Η άνοιξη, ο ήλιος, το περιστέρι, σύμβολα του έρωτα και της ελευθερίας και η ελληνική αρχαιότητα αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για τη δημιουργό. Ο κατεξοχήν θρησκευτικός χαρακτήρας της τέχνης του βιτρό αποτυπώνεται σε μια σειρά από έργα της. Ωστόσο η Μερόπη Πρέκα δηλώνει πρωτίστως ζωγράφος και στην έκθεση παρουσιάζονται επίσης σειρές ζωγραφικών έργων ανάλογης θεματικής και ευαισθησίας. «Τι λοιπόν εκόμισα εις την Τέχνη;» συλλογίζεται. «Ίσως φως, ίσως χρώμα, ίσως όνειρο».
Τη γενική ευθύνη των εκθέσεων έχει η γενική γραμματέας του ΔΣ του Τελλογλείου, καθηγήτρια του ΑΠΘ Αλεξάνδρα Γουλάκη – Βουτυρά και την επιμέλεια η Χριστίνα Τσαγκάλια, επιμελήτρια συλλογών Τελλογλείου, με την εγκάρδια και φιλική σύμπραξη της Μερόπης Πρέκα.
Τα έργα των εκθέσεων προέρχονται από την Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, ιδιωτικές συλλογές, καθώς και από τη συλλογή του ίδιου του ζεύγους των καλλιτεχνών.
Οι εκθέσεις Πάρι και Μερόπης Πρέκα θα διαρκέσουν έως τις 28 Ιανουαρίου 2018 και θα πλαισιωθούν από εκπαιδευτικά προγράμματα και άλλες δράσεις.
Έργο Εξωφύλλου:
Μερόπη Πρέκα, Το τραγούδι των γλάρων, 1988, λάδι σε καμβά, 150Χ120 εκ., (Α΄ Βραβείο Ζωγραφικής Διεθνούς Εκθέσεως της Διεθνούς Μορφωτικής Ομοσπονδίας Γυναικών Παρίσι, 1995)