Στο πεζοδρόμιο έξω από το 19 της Π. Ιωακείμ, μπορούσες εύκολα να διακρίνεις τους Αθηναίους φιλότεχνους και προσωπικότητες της διανόησης, που περίμεναν υπομονετικά να πάρουν το ασανσέρ που θα τους οδηγούσε στον εικαστικό κόσμο της Citronne Gallery.
Το Fay’s Control ήταν εκεί.
Ανέβασα το ένα insta story πίσω από το άλλο, εντυπωσιασμένη από την εικαστική αφήγηση, τον απρόοπτο κόσμο, έναν κόσμο αντιθέσεων και αναφορών του Παντελή Χανδρή. Το βράδυ της Πέμπτης, στην εστέτ CITRONNE Gallery στον 19ο αριθμό της Π. Ιωακείμ, όπου εγκαινιάστηκε η ατομική έκθεση Orbital Objects του Παντελή Χανδρή, η πρώτη του στην αγαπημένη μου γκαλερί, όπου παρουσιάζει μία εγκατάσταση με γλυπτά, ζωγραφικά έργα και σχέδια.
Ο Χανδρής κατασκευάζει μία εικαστική αφήγηση, έναν απρόοπτο κόσμο, έναν κόσμο αντιθέσεων και αναφορών που λειτουργεί συνειρμικά. Διέπεται από νήματα τα οποία συνδέουν και νοηματοδοτούν τα επιμέρους έργα αλλά ταυτόχρονα – παρόλο που η κάθε του έκθεση διαφέρει μορφολογικά – συνδέουν και την έκθεση αυτή με τις προηγούμενες και, τρόπον τινά, εισάγουν και αυτήν που θα ακολουθήσει.
Η εγκατάσταση Orbital Objects αντανακλά μια συμπαντική αναφορά.
Πρόκειται για έναν εικαστικό Κόσμο, με την αρχαία ερμηνεία του όρου- δηλαδή ένα Σύμπαν, όπου πλανάται ένα αίσθημα ωκεάνιο, το δέος του αγνώστου, του απείρου και του ασύλληπτου. Τα έργα, επομένως, εντάσσονται σε μια τροχιά, σε μια κίνηση που καταργεί τον χρόνο και επαναδιαπραγματεύεται την έννοια του παρόντος.
Ο καλλιτέχνης τον ορίζει ως “ιδιόμορφο πλανητικό κήπο”, όπου γλυπτά και ζωγραφικά έργα λειτουργούν σαν περιστρεφόμενα αντικείμενα. Η τροχιά τους κινείται γύρω από το κεντρικό γλυπτό της έκθεσης: μια λευκή, παγωμένη και ακίνητη φλόγα η οποία παραπέμπει στην άσβεστη μεν, αλλά βουβή φλόγα των μνημείων και των αγαλμάτων.
Τέσσερις ακόμη φλόγες-αναφορές αποτελούν τον συνδετικό ιστό με τα υπόλοιπα έργα. Αυτές είναι οι “φρυκτωρίες”, δηλαδή ένα μέσον μετάδοσης μηνυμάτων, κατά το πρότυπο του αρχαίου πυρσού. Ο καλλιτέχνης προσδιορίζει ότι η έρευνά του για την ενότητα Orbital Objects στράφηκε “στη ζωγραφική με στόχο τη μελέτη των αποδόσεων της σκιάς σε έργα του Giorgio Morandi, του Francis Bacon και του Edvard Munch, αλλά και σε πίνακες που αναπαριστούν νεκρά ζώα τα οποία εμφανίζονται ως τρόπαια κυνηγιού (Otto Scholderer). Στην έρευνα αυτή προστέθηκε και μια σειρά αστρικών σωμάτων”.
Ο ιστορικός τέχνης Χριστόφορος Μαρίνος σημειώνει στον κατάλογο της έκθεσης ότι “τα τροχιακά αντικείμενα του Χανδρή είναι έργα που κάθε χρονική στιγμή θα προσδιορίζονται διαφορετικά. Το χαρακτηριστικό τους είναι ότι εντυπώνονται βαθιά στο υποσυνείδητο και στη μνήμη σου. Δεν τα ξεχνάς. Και το κυριότερο: αλλάζουν τον τρόπο που βλέπεις τη φύση, μια νεκρή φύση, το τοπίο, αλλά και τα ίδια τα έργα τέχνης – και το τι μπορούν αυτά να προσφέρουν σε έναν θεατή…”.
Οι θεματικές του καλλιτέχνη κινούνται ανά ζεύγη και αντιθέσεις: σκιά και φως· ζωγραφική απεικόνιση και γλυπτική φόρμα· κατακερματισμός και ανασύσταση· λευκό- μαύρο· μαλακό – σκληρό· παγωμένο-θερμό. Μια από αυτές τις θεματικές είναι η σκιά- όχι μόνον σε αντίθεση με το φως, αλλά ως αυτοτελές στοιχείο το οποίο λειτουργεί αυτόνομα και συγκροτεί ένα ξεχωριστό ον.
Αυτή η αντίληψη είναι εμφανής στην “νεκρή φύση”, όπου οι σκιές δεν αποτυπώνουν απλώς το ίχνος, αλλά υπάρχουν παραλλήλως με τα σώματα των νεκρών ζώων. Ο νεκρός λαγός, έμπνευση από το έργο τού Otto Scholderer, επανεμφανίζεται αυτούσιος, ως σώμα λευκό που κείτεται στο έδαφος-πάτωμα, ανάμεσα στα έργα. Το λευκό χρώμα τον συνδέει με τις λευκές φλόγες· η στάση του, όμως, είναι δυσπρόβλεπτη ανάμεσα στο είναι και το μη είναι. Το Σύμπαν του Παντελή Χανδρή περικλείεται στον χώρο της γκαλερί, αλλά δεν εγκλωβίζεται. Τα όρια του βρίσκονται στους συνειρμούς, τις προσλήψεις, τις μνήμες και τις αναφορές του θεατή.
Φωτογραφίες: Studio Panoulis
