Βραβείο Τέχνης στην Δανάη Στράτου για την εγκατάσταση Virtuous Spiral (Ενάρετη Σπείρα)!
Το Ίδρυμα Γ. & Α. Μαμιδάκη ανακοινώνει τη νικήτρια του Βραβείου Τέχνης 2025, Δανάη Στράτου με την πρότασή της, Virtuous Spiral!
Το φετινό κάλεσμα απευθύνθηκε σε δημιουργούς απ’ όλον τον κόσμο που δραστηριοποιούνται στους τομείς land art, περιβαλλοντική και οικολογική τέχνη, γλυπτική, εγκατάσταση, ηχητική εγκατάσταση, μικτές τεχνικές, κατασκευές με φυσικά υλικά και έργα που ενσωματώνουν την τέχνη και τη φύση με στόχο τη δημιουργία καινοτόμων εμπειριών στον ανοιχτό χώρο. Αφορούσε πρόταση για land art τοποειδική (site-specific) εγκατάσταση, σχεδιασμένη για μόνιμη εγκατάσταση σε εξωτερικό χώρο, μεταμορφώνοντας έτσι το φυσικό περιβάλλον. Η πρόταση που βραβεύτηκε ξεχώρισε ανάμεσα σε πάνω από 600 προτάσεις για την αρτιότητα και συνάφεια, την ανάπτυξη, τη σχέση της με τον τόπο και τη δημιουργικότητά της.
Η εγκατάσταση Virtuous Spiral αποτελείται από περισσότερα από εκατό χειροποίητα κεραμικά αγγεία, τοποθετημένα σε έναν σπειροειδή σχηματισμό που παραπέμπει στον αινιγματικό Δίσκο της Φαιστού, λειτουργώντας ως μορφολογικό και εννοιολογικό ανάλογο. Τα αγγεία, σχεδιασμένα από την καλλιτέχνιδα και κατασκευασμένα από κοινότητα τεχνιτών στο Θραψανό της Κρήτης—τόπο με μακραίωνη παράδοση στην κεραμική τέχνη—υπερβαίνουν τη χρηστική τους διάσταση και μετατρέπονται σε συμβολικά στίγματα της αέναης πορείας της ανθρωπότητας στον χρόνο. Από την αποθήκευση αγαθών έως τις ταφικές τελετουργίες, τα κεραμικά αντικείμενα αφηγούνται διαχρονικά επεισόδια της ανθρώπινης ιστορίας, αποτυπώνοντας την πολλαπλότητα της εμπειρίας και της μνήμης. Η υλικότητα και η υφή των επιφανειών τους έχουν σχεδιαστεί με τρόπο που αντανακλά τα φυσικά στοιχεία του περιβάλλοντος, αλλά και την απόκοσμη, ποιητική λάμψη του φεγγαριού.
Θεματικές όπως η μνήμη, η μετανάστευση, η προσωπική και συλλογική εξέλιξη, καθώς και η αλληλεπίδραση μεταξύ κίνησης, μεταμόρφωσης και επιστροφής, συνιστούν θεμελιώδεις άξονες της εγκατάστασης. Το έργο παραμένει ανοιχτό σε πολλαπλές ερμηνείες και συνεχώς επαναπροσδιορίζεται στο βλέμμα του θεατή. Η Ενάρετη Σπείρα συγκροτείται ως περιπατητική, τοποειδική (site-specific) εγκατάσταση, η οποία ενσαρκώνει τη συμβολική κυκλικότητα της ύπαρξης και της δημιουργικής εξέλιξης. Η εγκατάσταση αποτελεί εξέλιξη του έργου Πάνω στη Γη, Κάτω από τα Σύννεφα (2017), το οποίο είχε παρουσιαστεί στον χώρο του Παλαιού Ελαιουργείου στην Ελευσίνα.
Μέσω της διάταξής της, καλεί τον θεατή σε μια βιωματική πορεία περιδίνησης και εσωτερικής διερεύνησης, εντός ενός χωρικού «λαβυρίνθου» που αντανακλά τα στρώματα και τις διακυμάνσεις της ανθρώπινης συνείδησης.
Το βραβευμένο έργο θα παρουσιαστεί σε τελετή στην Κρήτη τον Ιούνιο, θα παραμείνει σε μόνιμη έκθεση στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης και θα ενταχθεί στη Συλλογή Τέχνης του Ιδρύματος, η οποία συγκεντρώνει πάνω από 70 πρωτότυπα, site-specific έργα σημαντικών Ελλήνων και διεθνών καλλιτεχνών, μεταξύ των οποίων οι Magdalena Abakanowicz, Lynda Benglis, Cecilia Campos, Theodoros, Κώστας Βαρώτσος, Μαρία Λοϊζίδου, Κώστας Τσόκλης, Ρένα Παπασπύρου, Άγγελος Σκούρτης, Κώστας Ιωαννίδης, Νίκος Αλέξιου, Γιώργος Λάππας, Νίκος Κεσσανλής, Γιώργος Γυπαράκης, Γιάννης Παρμακέλης, Μαρία Λουίζου κ.ά.
Είναι η πέμπτη φορά που υλοποιείται το Βραβείο Τέχνης, ένας θεσμός που φιλοδοξεί να ενισχύσει την καλλιτεχνική πρωτοπορία, όχι μόνο με τη δημιουργία, αλλά και με την επιμέλεια των καλλιτεχνικών προτάσεων και των έργων, καθώς και την ένταξή τους σε μια σημαντική συλλογή.
Από το 2019 που ξεκίνησε, ο θεσμός του Βραβείου Τέχνης Ιδρύματος Γ. & Α. Μαμιδάκη υποστηρίζει σύγχρονους δημιουργούς, προσφέροντάς τους την ευκαιρία να δημιουργήσουν ένα νέο έργο τέχνης που θα αποτελέσει μέρος της συλλογής του Ιδρύματος, ανοικτής προς το κοινό. Η Συλλογή Τέχνης του Ιδρύματος που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1980, αποτελεί μέρος μιας σημαντικής πολιτιστικής κληρονομιάς στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης.
Η Δανάη Στράτου σπούδασε Καλές Τέχνες με εξειδίκευση στη Γλυπτική στο Central Saint Martins College of Art and Design στο Λονδίνο. Διετέλεσε Επίκουρη Καθηγήτρια στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας κατά την περίοδο 2007–2012. Η καλλιτεχνική της πρακτική επικεντρώνεται κυρίως σε land art και εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας καθώς και οπτικοακουστικά περιβάλλοντα, με έμφαση στη διεπιστημονική προσέγγιση και τη χρήση πολυμέσων. Το έργο της ενσωματώνει τεχνολογίες ψηφιακού και ακουστικού χαρακτήρα, βίντεο, φωτογραφία, αλλά και φυσικά υλικά, όπως το χώμα, το νερό και το αλάτι ή βιομηχανικά υλικά, όπως μέταλλο και κεραμικό. Μέσα από αυτήν την πολυμεσική γλώσσα, εξετάζει καίρια ζητήματα του σύγχρονου κόσμου, όπως η κλιματική καταστροφή, η μετανάστευση, η ζωή στις γιγάντιες μητροπολιτικές πόλεις, η πληθυσμιακή αύξηση, η σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον και οι παγκόσμιες κοινωνικοπολιτικές εντάσεις.